De ouderdom van suikerzakjes van de firma Van Oordt
De firma W. Van Oordt & Co is al een zeer oude handelsonderneming. Bekend is, dat één der voorvaderen van Van Oordt al in de 17e eeuw, tijdens de Verenigde Oostindische Compagnie, importeur van specerijen uit Nederlands Oost-Indië was.
Ene Hendrik van Oordt begon in 1732 samen met zijn schoonvader een suikerfabriek in Rotterdam. In 1758 kocht hij de voormalige bierbrouwerij 'Het Witte Hart' aan de Hertekade nummer 3. Het handelsmerk van Van Oordt (het witte hart) is ontleend aan deze brouwerij.
Een latere Hendrik van Oordt begon in 1927 met het machinaal verpakken van suiker. Eerst waren dat suikerklontjes ('suikertabletten'), later waren het suikerzakjes. Voor de Tweede Wereldoorlog bezat Van Oordt al drie suikerfabrieken in Rotterdam.
In de jaren 1940-1945 was de suiker 'op de bon' Teneinde bonnen uit te sparen, mengde Van Oordt de suiker met een zoetstof, 'Dubletta' genoemd. In de latere oorlogsjaren kon slechts uitsluitend zoetstof worden gemaakt. In 1947 werd de suikerverpakking weer opgepakt.
Het bedrijf verhuisde in de vijftiger jaren van de Hertekade 3 naar de Voorhaven 73-81. Later werd dat 71-83. Ook deze vestiging werd ten slotte te klein en Van Oordt verhuisde in 1987 naar het huidige pand in Oud-Beijerland.
De achterkanten van de suikerzakjes van Van Oordt bevatten verschillende 'elementen': kaderlijnen, logo's, adresgegevens, gegevens over de suikersoort e.d.
Hieronder staat voor elk van die elementen welke variaties er gemaakt zijn. Iedere afzonderlijke variatie is in een bepaald aantal jaren gebruikt.
Door 'slim te combineren' kan het productiejaar van een suikerzakje steeds nauwkeuriger worden bepaald.
Bijvoorbeeld: een zakje met een 'wybertje' en de tekst 'Geraffineerde Kristalsuiker' is na 1959 gemaakt. Als dan ook nog het telefoonnummer 'Telefoon 56500' vermeld wordt, dan is het zakje tussen 1959 en 1963 gemaakt. Als dan de plaatsnaam 'ROTTERDAM' in hoofdletters is, dan is het vrijwel zeker dat het zakje in 1959 is geproduceerd.
Dit zakje (Café Slijterij 't Poortershuisje' in Groningen) is vrijwel zeker in 1959 gemaakt.
Dit is een vrij ideaal voorbeeld. In de meeste andere gevallen kan de periode van productie worden teruggebracht tot twee tot vijf jaar.
Klik hier voor een aantal andere voorbeelden.
Buitenom- of binnenin geplakt:
Buitenom geplakt: tot ca. 1951
Binnenin geplakt: na ca. 1951
Het soort zakje:
- Klepzakje: 1937 t/m 1989
- Geseald zakje: 1964 en 1989
De kaderlijnen op de achterkant:
- Rechte kaderlijn: 1937 - 1985
- 'Halve maantjes' (zowel op de voorkant als de achterkant): ca. 1955
- 'Schakeltjesrand' (zowel op de voorkant als de achterkant): ca. 1956 - 1957
- 'Vlammetjes' (zowel op de voorkant als de achterkant)
- Rechte kaderlijn met afgeronde hoeken: 1958 - 1958
- Geen kaderlijn: 1986 - heden
Het logo:
- Het 'rondje': 1937 - 1962
- Het 'wybertje': 1959 - heden
- Het 'wybertje' in combinatie met een gestileerd suikerschepje: 1984 t/m 1989
- Het 'wybertje' in combinatie met suikerklontjes: 1989
De vermelding van de 'suikersoort':
- 'Geraffineerde Kristalsuiker' (op twee regels): 1954 t/m 1961 (Bijzonderheden: in de jaren 1959, 1960 en 1961 was er dus een combinatie van het 'rondje' en de tekst 'Geraffineerde Kristalsuiker')
- 'KRISTALSUIKER V.C.S.' (op twee regels): 1961 t/m 1969
- 'KRISTALSUIKER C.S.M.' (op twee regels, CSM smal): 1962 t/m 1971
- 'KRISTALSUIKER C. S. M.' (op twee regels, CSM wijd): 1969 t/m 1970
- 'kristalsuiker centr.suiker mij (op twee regels): 1971 t/m 1972
- 'nederlandse kristalsuiker' (op twee regels): 1973 t/m 1982
- 'zuiver kristalsuiker' (op twee regels): 1984 t/m 1989
De naam van de fabrikant (let op het gebruik van hoofdletters en kleine letters!):
- Alleen in het logo (het 'rondje'): 1954 t/m 1958
- 'W. VAN OORDT & Co.': 1959 en 1971 t/m 1979
- 'W. v. OORDT & CO.': 1960 t/m 1968
- 'W.v.OORDT & Co.': gesealde zakjes: 1964 t/m 1964
- 'W.v.OORDT & Co.': klepzakjes: 1969 t/m 1971
- 'van oordt rotterdam' (op 1 regel): 1980 t/m 1984
- 'van oordt': 1986 t/m 1989
Het adres:
- Geen adresvermelding: 1954 t/m 1989
- 'Voorhaven 73-85': 1958
- 'Voorhaven 71-85': 1959
- 'Voorhaven 65-85': 1964 (geseald zakje)
Het telefoonnummer:
- Geen telefoonnummer: 1954 t/m 1957 en 1963 t/m 1968
- 'Telefoon 56500': 1957 t/m 1963
- 'TEL. 56500': 1957
- 'Tel. (010) 5 65 00': 1964
- 'Tel. (010) 25 65 00': 1965 t/m 1973
- 'tel. (010) 76 21 00': 1974 t/m 1986
De plaatsnaam:
- Geen plaatsnaamvermelding: 1954 t/m 1957 en 1987 t/m 1989
- 'ROTTERDAM': 1958 t/m 1959
- 'Rotterdam': 1960 t/m 1972
- 'rotterdam': 1973 t/m 1984
- 'r'dam': 1986 (op het klepje)